Integralną częścią Centrum Leczenia Niepłodności KRIOBANK jest pracownia kriogeniczna, zajmująca się kriokonserwacją materiałów biologicznych. Z punktu widzenia pacjentów leczonych z powodu niepłodności, najważniejsze aplikacje kriogeniki dotyczą kriokonserwacji nasienia i izolowanych komórek rozrodczych (Bank nasienia) oraz zarodków (Bank zarodków). Możliwość skorzystania z nasienia dawcy, zdeponowania własnego nasienia do późniejszego wykorzystania oraz zamrażanie i przechowywanie zarodków to najczęściej świadczone przez nas usługi w trakcie leczenia niepłodności.
Niejednokrotnie się zdarza, że naszymi pacjentami są mężczyźni, u których w kilku kolejnych badaniach nasienia jak również w materiale uzyskanym z biopsji jąder nie stwierdza się plemników (azoospermia). Taka sytuacja całkowicie wyklucza możliwość zaistnienia ciąży. Azoospermia, poza przypadkami spowodowanymi niedrożnością dróg wyprowadzających nasienie (azoospermia obturacyjna) lub też niewydolnością przysadki mózgowej i/lub podwzgórza (hypogonadyzm hypogonadotropowy), jest najczęściej nieodwracalna, a leczenie zachowawcze nie przynosi pozytywnego efektu. W tej sytuacji istnieje możliwość skorzystania z banku nasienia anonimowych dawców. KRIOBANK, jako pierwsza i jedna z nielicznych obecnie placówek w Polsce, umożliwia pomoc parom, w których mężczyzna jest całkowicie pozbawiony plemników. Nasienie dawcy może być wykorzystane do zabiegu inseminacji lub zapłodnienia pozaustrojowego.
Udowodniono, że nasienie może być przechowywane w bardzo niskich temperaturach przez długie lata, nie tracąc zdolności do zapłodnienia. Jest to niezwykle istotne dla mężczyzn, których płodność może być zagrożona w bliższej lub dalszej przyszłości. Sytuacja taka ma miejsce najczęściej w związku z leczeniem chorób nowotworowych jąder oraz innych narządów i układów, wymagającym zastosowania chemioterapii lub energii promienistej. Bardzo często działaniem ubocznym takiego leczenia jest znaczne ograniczenie funkcji rozrodczych mężczyzny lub całkowite i nieodwracalne pozbawienie możliwości płodzenia. Istnieją też inne sytuacje kliniczne, gdzie zastosowane leczenie niesie duże ryzyko powikłań, czego skutkiem jest znaczne upośledzenie lub zanik funkcji rozrodczych. Typowym przykładem jest zanik (atrofia) jąder po operacyjnym leczeniu żylaków powrózka nasiennego.
Gdy wymienione sytuacje mają miejsce u młodych mężczyzn, którzy nie zrealizowali jeszcze swych planów rozrodczych, możliwe jest złożenie, najlepiej kilku porcji, nasienia do stałego depozytu. Będzie ono czekało do momentu założenia rodziny, dając szansę na posiadanie własnego potomstwa. Najkorzystniej jest, jeżeli nasienie zostanie zdeponowane przed rozpoczęciem leczenia zasadniczego. U niektórych mężczyzn, z krytycznie niskimi parametrami nasienia, plemniki pojawiają się sporadycznie, raz na jakiś czas, co powoduje, że dostęp do nich „na żądanie” jest niepewny. Planując w takich sytuacjach leczenie metodą in vitro, konieczne jest wcześniejsze uzyskanie plemników i ich zamrożenie, co zapewni prawidłowy przebieg całości leczenia. W tym zakresie stosujemy unikalne metody kriokonserwacji pojedynczych, żywych plemników w osłonkach komórek jajowych.
W sytuacjach wieloletniego przechowywania nasienia, niezbędny jest stały kontakt z KRIOBANKIEM, informowanie nas o zmianach adresów zamieszkania oraz potwierdzanie każdego roku dalszej woli utrzymania depozytu.
Rutynowo stosowaną w KRIOBANKU praktyką jest krótkotrwałe zdeponowanie nasienia u wszystkich pacjentów przygotowywanych do leczenia. Dzięki temu mamy pewność, że w każdej chwili będzie ono dostępne. Zapewnia to możliwość zakończenia leczenia pomimo nieobecności partnera, jak też zabezpiecza przed sytuacją niespodziewanego pogorszenia jego jakości.
Około 30% pacjentek, leczonych metodą zapłodnienia pozaustrojowego, uzyskuje więcej zarodków w stosunku do możliwości ich wykorzystania w czasie jednego transferu. Wynika to z następujących faktów. Liczba jednorazowo transferowanych do macicy zarodków jest ograniczona do jednego lub maksymalnie dwóch. Jest to praktyka zapobiegania ciążom mnogim zgodna z zaleceniami wszystkich światowych organizacji i gremiów eksperckich. Niewykorzystane zarodki są hodowane do 5-tej doby i gdy wykazują prawidłowy późny rozwój embrionalny (osiągną stadium blastocysty), są poddawane kriokonserwacji. Mrożenie zarodków wczesnych ( do drugiej doby) uważamy za nieracjonalne, ponieważ większość z nich zatrzymuje rozwój z powodu zaburzeń rozwojowych, głównie ( 85%) genetycznych. Kriokonserwacja zarodków jest procedurą niezwykle skomplikowaną i wymagającą użycia zaawansowanych metod i aparatury.
Zamrożone i przechowywane zarodki są wyłączną własnością pacjentów (biologicznych rodziców) i oczekują na ich decyzję, co do transferu. Najczęściej jest ona odroczona w czasie, gdyż w grupie pacjentek, u których dało się zamrozić zarodki skuteczność leczenia sięga 60%. W okresie ich przechowywania konieczny jest stały kontakt rodziców z Kriobankiem, informowanie o wszelkich zmianach adresów i telefonów kontaktowych.
Pacjenci leczeni metodą in vitro mają prawo do ograniczenia liczby zapładnianych komórek jajowych, co eliminuje możliwość uzyskania nadliczbowych zarodków, a więc i konieczność ich mrożenia. Szanujemy tą postawę i dostosowujemy się do woli przyszłych rodziców.