Punkcja jajników (ang. ovum pick-up, OPU) to zabieg pobrania komórek jajowych (oocytów) z pęcherzyków jajnikowych, wykonywany w ramach procedury zapłodnienia in vitro (IVF). Jest to kluczowy etap leczenia niepłodności, umożliwiający zapłodnienie komórki jajowej pozaustrojowo w warunkach laboratoryjnych.
Na czym polega punkcja jajników?
-
Zabieg wykonywany jest przezpochwowo pod kontrolą USG,
-
Cienka igła nakłuwa pęcherzyki jajnikowe, przez które aspiruje się płyn pęcherzykowy zawierający oocyty,
-
Trwa zazwyczaj 10–20 minut i przeprowadzany jest w krótkim znieczuleniu dożylnym,
-
Komórki jajowe są natychmiast przekazywane do laboratorium embriologicznego, gdzie oceniana jest ich dojrzałość i przygotowywane są do zapłodnienia.
Etapy poprzedzające punkcję jajników
-
Stymulacja hormonalna – przez 8–12 dni pacjentka przyjmuje leki (gonadotropiny) w celu rozwoju wielu pęcherzyków Graafa,
-
Monitoring cyklu (USG + estradiol) – ocena liczby i wielkości pęcherzyków,
-
Podanie tzw. „zastrzyku na dojrzewanie” (hCG lub agonista GnRH) – na 34–36 godzin przed punkcją,
-
Ustalenie terminu punkcji – optymalny moment to szczyt dojrzałości oocytów, tuż przed ich naturalnym pęknięciem.
Zalecenia przed zabiegiem
-
Na czczo (6 godzin bez jedzenia i picia),
-
Lekkie środki uspokajające i znieczulenie dożylne,
-
Pobyt w klinice zwykle wynosi kilka godzin.
Po zabiegu – co warto wiedzieć?
-
Możliwe są: lekkie plamienie, wzdęcia, uczucie napięcia brzucha,
-
Powrót do pełnej aktywności możliwy zwykle następnego dnia,
-
Komórki jajowe zapładniane są jeszcze tego samego dnia w laboratorium IVF (np. klasycznie lub przez ICSI),
-
Liczba pobranych oocytów zależy od odpowiedzi na stymulację – zwykle 6–15,
-
Pacjentka otrzymuje progesteron w fazie lutealnej, przygotowując organizm na transfer zarodka.
Możliwe powikłania (rzadko)
-
Ból brzucha (łagodny do umiarkowanego),
-
Krwawienie z miejsca wkłucia,
-
Zakażenie,
-
Zespół hiperstymulacji jajników (OHSS) – szczególnie u pacjentek z PCOS.
Znaczenie punkcji jajników w leczeniu niepłodności
-
Bezpieczna i rutynowo wykonywana procedura w IVF,
-
Umożliwia pozyskanie wielu komórek jajowych do zapłodnienia, mrożenia lub diagnostyki (np. PGT),
-
Często stosowana także przy dawstwie komórek jajowych lub w programach onkofertility (zachowanie płodności przed leczeniem nowotworowym).
Podsumowanie
Punkcja jajników to krótki, małoinwazyjny zabieg wykonywany w ramach zapłodnienia in vitro, pozwalający na pobranie komórek jajowych do zapłodnienia w laboratorium. Jest bezpieczna, dobrze tolerowana i stanowi jeden z najważniejszych etapów leczenia niepłodności w Kriobank. Dzięki zaawansowanemu monitorowaniu i doświadczonemu zespołowi embriologów i lekarzy, zapewniamy najwyższy standard i bezpieczeństwo procedury.
