Niepłodność wtórna to sytuacja, w której para ma trudności z ponownym poczęciem dziecka, mimo że wcześniej doszło do co najmniej jednej ciąży zakończonej porodem (lub czasem poronieniem). O niepłodności wtórnej mówi się, gdy brak ciąży utrzymuje się przez 12 miesięcy regularnego współżycia bez stosowania antykoncepcji.
Różnica między niepłodnością pierwotną a wtórną
| Rodzaj niepłodności | Charakterystyka |
|---|---|
| Pierwotna | Nigdy nie doszło do ciąży |
| Wtórna | Ciąża miała miejsce w przeszłości, ale nie udaje się kolejna |
Przyczyny niepłodności wtórnej
Niepłodność wtórna może wynikać z nowych problemów zdrowotnych, które pojawiły się po wcześniejszej ciąży, poronieniu, porodzie lub zabiegach. Do najczęstszych przyczyn należą:
U kobiet:
-
Zrosty po porodzie, łyżeczkowaniu lub cesarskim cięciu – np. zespół Ashermana,
-
Przewlekłe zapalenie endometrium (CE) – wpływa na implantację,
-
Endometrioza – może się rozwijać lub pogarszać z wiekiem,
-
Zaburzenia owulacji – np. zespół policystycznych jajników (PCOS), niewydolność jajników,
-
Spadek rezerwy jajnikowej – naturalny proces, nasilający się z wiekiem,
-
Niedrożność jajowodów – np. na skutek infekcji, operacji, endometriozy,
-
Zmiany anatomiczne macicy – np. polipy, mięśniaki.
U mężczyzn:
-
Spadek jakości nasienia – wiek, choroby, używki, styl życia,
-
Żylaki powrózka nasiennego – mogą się rozwinąć z czasem,
-
Infekcje, urazy, zaburzenia hormonalne,
-
Czynniki środowiskowe lub stres.
Diagnostyka niepłodności wtórnej
W Kriobank standardowa diagnostyka obejmuje:
U kobiet:
-
Monitorowanie owulacji (USG, hormony: FSH, LH, estradiol, AMH),
-
Ocena rezerwy jajnikowej (AMH, AFC),
-
Histeroskopia – ocena jamy macicy (np. zrosty, CE),
-
Badanie drożności jajowodów (HSG, Sono-HSG),
-
USG ginekologiczne – mięśniaki, polipy, endometrioza.
U mężczyzn:
-
Badanie nasienia (seminogram),
-
Diagnostyka hormonalna (FSH, LH, testosteron),
-
Badania urologiczne – np. w kierunku żylaków, infekcji.
Leczenie niepłodności wtórnej
Dobór metody leczenia zależy od przyczyny:
-
Leczenie chirurgiczne – np. usunięcie zrostów, polipów, mięśniaków (histeroskopia, laparoskopia),
-
Stymulacja owulacji – w zaburzeniach jajeczkowania,
-
Inseminacja (IUI) – przy słabym nasieniu lub niepłodności idiopatycznej,
-
Zapłodnienie in vitro (IVF) – w przypadku braku efektów innych metod lub gdy problem jest złożony (wiek, drożność, rezerwa jajnikowa),
-
Leczenie mężczyzny – poprawa parametrów nasienia, leczenie hormonalne lub chirurgiczne,
-
Zmiana stylu życia – dieta, aktywność fizyczna, redukcja stresu.
Psychologiczny aspekt niepłodności wtórnej
-
Często bagatelizowana przez otoczenie („już macie jedno dziecko”),
-
Towarzyszy jej poczucie winy, frustracji i niezrozumienia,
-
W Kriobank zapewniane jest wsparcie psychologiczne, zwłaszcza dla par po poronieniach i z długim czasem oczekiwania na kolejną ciążę.
Podsumowanie
Niepłodność wtórna to częsty i często niedoceniany problem, który może pojawić się nawet u par, które wcześniej bez trudu zaszły w ciążę. Jej przyczyny bywają złożone i wymagają specjalistycznej diagnostyki i indywidualnie dobranego leczenia. W Kriobank oferujemy kompleksowe podejście do niepłodności wtórnej – od diagnostyki, przez leczenie farmakologiczne i zabiegowe, po zaawansowane techniki wspomaganego rozrodu.
