Niepłodność idiopatyczna (zwana także niepłodnością o nieznanej przyczynie) to rozpoznanie stawiane wtedy, gdy para nie może uzyskać ciąży mimo co najmniej 12 miesięcy regularnego współżycia bez zabezpieczeń, a wszystkie wykonane badania diagnostyczne nie wykazują żadnych nieprawidłowości u obojga partnerów.
Szacuje się, że 10–30% przypadków niepłodności to właśnie niepłodność idiopatyczna.
Co oznacza „idiopatyczna”?
-
„Idiopatyczna” = bez uchwytnej, znanej przyczyny,
-
W praktyce oznacza, że standardowa diagnostyka (badanie nasienia, owulacja, drożność jajowodów, hormony, anatomia narządów rodnych) nie ujawnia żadnych istotnych nieprawidłowości,
-
Jednak istnieją czynniki niewidoczne w rutynowych badaniach, które mogą zaburzać płodność – np. mikrozmiany endometrium, jakość zarodków, zaburzenia immunologiczne lub molekularne.
Możliwe, ukryte przyczyny niepłodności idiopatycznej
-
Zaburzenia receptywności endometrium – niewłaściwe „okno implantacyjne”,
-
Przewlekłe zapalenie endometrium (CE) – niewidoczne w USG, wykrywane histologicznie lub mikrobiologicznie,
-
Problemy immunologiczne – np. nieprawidłowa tolerancja zarodka przez organizm matki,
-
Mikrouszkodzenia w DNA plemników – nawet przy prawidłowym seminogramie (badanie SDF – fragmentacja DNA),
-
Niewidoczne aneuploidie zarodków – szczególnie przy zaawansowanym wieku matki,
-
Nieprawidłowe funkcjonowanie jajników lub komórek jajowych mimo prawidłowego AMH i owulacji.
Diagnostyka niepłodności idiopatycznej – co warto rozszerzyć?
W Kriobank, przy podejrzeniu niepłodności idiopatycznej, zaleca się pogłębioną diagnostykę:
U kobiety:
-
Histeroskopia diagnostyczna – wykluczenie zrostów, polipów, CE,
-
Biopsja endometrium – badanie histopatologiczne i mikrobiologiczne,
-
Test receptywności endometrium (ERA) – ocena okna implantacyjnego,
-
Immunologiczne badania poronień nawykowych (jeśli były wcześniejsze straty),
-
Badania hormonalne w różnych fazach cyklu – wykrycie subtelnych zaburzeń.
U mężczyzny:
-
Test fragmentacji DNA plemników (SDF),
-
Badania genetyczne – np. kariotyp, mikrodelecje chromosomu Y,
-
USG jąder, badania hormonalne (FSH, LH, testosteron).
Leczenie niepłodności idiopatycznej
Brak uchwytnej przyczyny nie oznacza braku leczenia – stosuje się strategie „eskalacyjne”:
-
Modyfikacja stylu życia – dieta, suplementacja, unikanie używek, redukcja stresu,
-
Monitorowana owulacja i stymulacja hormonalna – wspieranie fazy folikularnej cyklu,
-
Inseminacja domaciczna (IUI) – poprawia szanse na zapłodnienie przez skoncentrowanie ruchliwych plemników w odpowiednim czasie,
-
In vitro (IVF) – najskuteczniejsza metoda, umożliwiająca ocenę jakości komórek jajowych, zapłodnienia, rozwoju zarodków,
-
PGT-A (diagnostyka preimplantacyjna aneuploidii) – wykrywanie nieprawidłowych zarodków u par bez oczywistych przyczyn niepłodności,
-
Wspomaganie fazy lutealnej i leczenie endometrium – w przypadku niepowodzeń implantacji.
Rokowania i wsparcie
-
Choć niepłodność idiopatyczna może być frustrująca, rokowania są dobre, szczególnie u młodszych par i przy szybkim wdrożeniu leczenia,
-
W Kriobank oferujemy wsparcie psychologiczne – brak jednoznacznej przyczyny często rodzi napięcie emocjonalne i trudności w akceptacji sytuacji.
Podsumowanie
Niepłodność idiopatyczna to brak ciąży mimo prawidłowych wyników badań i regularnego współżycia. Choć nie wykrywa się konkretnej przyczyny, nowoczesne metody diagnostyczne i leczenie – od inseminacji po in vitro z analizą zarodków – dają dużą szansę na osiągnięcie ciąży. W Kriobank podchodzimy indywidualnie do każdej pary, szukając możliwych subtelnych przyczyn i dobierając najskuteczniejsze strategie leczenia.
