Ciąża bezzarodkowa, znana również jako pusta jama ciążowa (blighted ovum), to nieprawidłowo rozwijająca się ciąża, w której doszło do zapłodnienia i zagnieżdżenia zarodka w macicy, ale zarodek przestał się rozwijać we wczesnym etapie lub w ogóle się nie wykształcił. W badaniu USG widoczny jest pęcherzyk ciążowy, ale bez obecności zarodka.
Przyczyny ciąży bezzarodkowej:
-
Nieprawidłowości genetyczne – najczęściej wynikają z aneuploidii, czyli nieprawidłowej liczby chromosomów, która uniemożliwia prawidłowy rozwój zarodka.
-
Uszkodzenie komórki jajowej lub plemnika,
-
Nieprawidłowe podziały komórkowe po zapłodnieniu,
-
Czynniki środowiskowe – np. ekspozycja na toksyny, promieniowanie,
-
Przypadki sporadyczne – większość ciąż bezzarodkowych to zdarzenia losowe, niezwiązane z trwałymi problemami zdrowotnymi.
Objawy:
-
Początkowo typowe objawy ciąży: brak miesiączki, tkliwość piersi, podwyższona temperatura ciała,
-
Czasem występuje krwawienie lub plamienie z dróg rodnych,
-
Często brak charakterystycznych objawów poronienia we wczesnym etapie,
-
Test ciążowy pozostaje dodatni, ponieważ organizm nadal produkuje hormon hCG.
Diagnostyka:
-
USG przezpochwowe – najważniejsze badanie:
-
pęcherzyk ciążowy widoczny w macicy, ale bez obecności zarodka i pęcherzyka żółtkowego,
-
brak wzrostu pęcherzyka w kolejnych badaniach.
-
-
Pomiar poziomu hCG – przyrost może być wolniejszy niż w prawidłowej ciąży, ale wynik nie zawsze jest jednoznaczny.
-
Diagnozę potwierdza się zwykle po kilkukrotnym USG wykonanym w odstępie kilku dni.
Leczenie:
-
Postępowanie oczekujące:
-
organizm często samoistnie rozpoznaje nieprawidłową ciążę i dochodzi do naturalnego poronienia,
-
stosowane, jeśli nie występuje krwawienie ani ból i pacjentka nie chce od razu interwencji.
-
-
Leczenie farmakologiczne:
-
zastosowanie leków (np. mizoprostolu) w celu wywołania skurczów i opróżnienia jamy macicy.
-
-
Łyżeczkowanie jamy macicy (zabieg łyżeczkowania):
-
stosowane w przypadkach utrzymywania się tkanek ciążowych lub gdy występuje krwawienie, silny ból, ryzyko infekcji.
-
Kolejne ciąże:
-
Ciąża bezzarodkowa zazwyczaj ma charakter jednorazowy i nie wpływa na możliwość przyszłego zajścia w ciążę.
-
Jeśli sytuacja się powtarza, wskazana jest:
-
diagnostyka genetyczna (kariotypy partnerów),
-
badania immunologiczne, hormonalne,
-
ocena rezerwy jajnikowej i jakości komórek jajowych.
-
Podsumowanie:
Ciąża bezzarodkowa to wczesna postać nieprawidłowo rozwijającej się ciąży, w której brak jest zarodka mimo obecności pęcherzyka ciążowego. Najczęstszą przyczyną są wady genetyczne powstałe na etapie zapłodnienia. Choć diagnoza może być trudna emocjonalnie, przypadek ten rzadko oznacza trwałą niepłodność i większość kobiet zachodzi później w zdrową ciążę.
