Beta-HCG (β-hCG) – to podjednostka beta hormonu gonadotropiny kosmówkowej (hCG), który jest produkowany przez komórki trofoblastu zarodka po zagnieżdżeniu się w błonie śluzowej macicy. Jest to jeden z najważniejszych hormonów wczesnej ciąży, a jego obecność i poziom są wykorzystywane w diagnostyce ciążowej.
Główne informacje:
Pełna nazwa: beta-cząsteczka ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej (β-human chorionic gonadotropin)
Funkcja:
-
Podtrzymuje funkcjonowanie ciałka żółtego w jajniku, które produkuje progesteron niezbędny do utrzymania ciąży we wczesnym etapie.
-
Zapobiega złuszczaniu się endometrium i utrzymuje odpowiednie warunki dla rozwoju zarodka.
Zastosowania diagnostyczne:
Test ciążowy:
-
Beta-hCG pojawia się we krwi i moczu już 6–8 dni po zapłodnieniu.
-
Szybko rosnący poziom hCG potwierdza rozwijającą się ciążę.
-
Testy laboratoryjne mierzą ilościowo stężenie β-hCG we krwi (bardziej precyzyjne niż testy z moczu).
Monitorowanie ciąży:
-
Prawidłowo poziom beta-hCG podwaja się co 48–72 godziny w pierwszych tygodniach ciąży.
-
Zbyt niski lub wolno rosnący poziom może sugerować:
-
ciążę pozamaciczną,
-
poronienie,
-
ciążę nieprawidłowo rozwijającą się.
-
Nowotwory produkujące hCG:
-
Niektóre guzy (np. zaśniad groniasty, rak kosmówki, niektóre nowotwory jąder) mogą produkować β-hCG.
Przykładowe normy (wartości orientacyjne dla ciąży – IU/l):
| Wiek ciąży (od zapłodnienia) | Poziom β-hCG |
|---|---|
| 3 tydzień | 5–50 |
| 4 tydzień | 5–426 |
| 5 tydzień | 18–7 340 |
| 6 tydzień | 1 080–56 500 |
| 7–8 tydzień | 7 650–229 000 |
| 9–12 tydzień | 25 700–288 000 |
Podsumowanie:
Beta-hCG to kluczowy hormon wykorzystywany do wykrywania i monitorowania ciąży, a także w diagnostyce niektórych nowotworów. Jego oznaczenie jest szybkie, czułe i szeroko stosowane w praktyce klinicznej.
